— А што ты чуў? Чаму яна не варта майго кахання?— Кажуць, яе кахае начальнік боезабеспячэння.Я знарок назваў самага прыгожага і цікавага афіцэра. Сеня засмяяўся:— Кахае! Ды яе, можа, дзесяткі чалавек кахаюць. I што з таго? Хіба праз тое, што яе кахае нехта іншы, не магу кахаць я? Я ж нічога не патрабую за сваё каханне. Мяне здзіўляе твая логіка, Пятро. Не варта... Не, я разумею, ты чуў нешта бруднае. Цынікі ёсць, сам ты некалі казаў. I зайздроснікі! Але для мяне яна самая прыгожая, добрая, чыстая, і я нічога не хачу ведаць, а кал і пачую што — усё ад но не паверу!Наіўны хлопчык! Некалі і я быў такі. I мне зрабілася крыўдна і горка ад таго, што цяпер я адчуваю сябе горшым, чым быў яшчэ зусім нядаўна.1 снежняМайстры рамантавалі гармату, і Сеўчанка паслаў мяне з пакетам на КП дывізіёна. Здаўшы пакет, я ішоў назад не спяшаючыся. З цікаўнасцю аглядаў горад. Ён даўно вабіў мяне, хацелася зазірнуць ваўсе яго куткі, каб даведацца, як жывуць людзі ў вайну, пры амаль штодзённых бамбёжках. Усюды сляды разбурэнняў, руіны дамоў, папялішчы, засыпаныя снегам. Але горад жыве поўным жыццём. Прыкметы гэтага жыцця я бачыў на кожным кроку, і яны прыемна ўражваюць, нараджаюць упэўненасць і спакой.Са здзіўленнем спыніўся я перад трохпавярховым домам, адна палавіна якога была разбурана, а ў другой жылі людзі. Гардзіны на вокнах, вазоны. У аконным праёме лесвічнай клеткі, дзе тырчалі рэшткі паламанай рамы, паказалася жанчына, павесіла на падаконнік дывановую дарожку, пачала выбіваць пыл. Мне здалося гэта дзівам. Паўдома знесена вайной, сёння, заўтра сюды можа пацэліць другая бомба, а людзі выбіваюць пыл са сваіх рэчаў, наводзяць чысціню.Тры дзяўчыны, расчырванелыя ад марозу, прайшлі міма. Адна штурхнула мяне плячом:— Варону зловіш, сяржант! Зарагаталі.А потым школа. Я не адразу нават зразумеў, што за гоман, пакуль у будыніне на другім баку вуліцы не адчыніліся дзверы і вялікая чарада дзяцей, пераважна хлапчукоў, не высыпала на двор. Звычайныя вучні, такія ж, якім колькі год назад быў я сам. Адзін выехаў з дзвярэй на плячах у свайго сябра. Другі піхнуў дзяўчынку ў снег. Трэці падбег да мяне, смела спытаў:— Сяржант, гільза аўтаматная ёсць? Не , гільзы ў мяне не было.— А вінтовачныя? — дапытваўся хлапчук.— Няма? А з чаго ты страляеш?— З пушкі.— З якой?— З зенітнай.— А-а,— расчаравана працягнуў ён, махнуў рукой і пабег даганяць сяброў.Я пашкадаваў, што не мог даць яму якой-небудзь гільзы. Можна было б завесці гаворку і распытаць, як ён жыве тут.На другой вуліцы я сустрэў групу англійскіх маракоў. Паважныя, амаль усе высокія, у берэтах, з люлькамі, яны нагадвалі герояў з кніжак пра марскія падарожжы, якія я любіў чытаць у маленстве. Я ўпершыню ўбачыў жывых англічан і не ўтрымаўся, каб не прайсці крыху следам за імі, услухоўваючыся ў чужую мову. Яны звярнулі на мяне ўвагу, і адзін з прыязнай усмешкай працягнуў вялікую сігару.Чырвонаармеец з тэрмасам у руках шпарка прабег міма, абыякава прывітаўся, потым спыніўся, паклікаў мяне, даверлівапаведаміў:— Піва хочаш? У сталоўцы камбіната піва даюць.Я пайшоў за ім. У вялікай і халоднай зале, дзе большасць вокнаў забіта дошкамі (ад бамбёжак павыляталі шыбы), за півам стаяла чалавек трыццаць мужчын і жанчын. Набраць піва ў тэрмас «другу» майму не далі, але дазволілі нам, вайскоўцам, без чаргі атрымаць па кубку гэтай гаркаватай вадкасці, якую я выпіў з вялікай асалодай, хоць раней не любіў.