Трывожнае шчасце, частка 6
Увайшла Саша. У халаце, у марлевай касынцы. Пятру заўжды асабліва падабалася жонка ў сваім медычным убранні, вельмі ж яно пасавала ёй.— А-а, прачнуўся мой слаўны мужанёк! П"янчужка! — Села на ложак, як каля хворага.— Мала, што нейкай ванючай гадасці насмактаўся, дык яшчэ адразу па чатыры парашкі глытаеш... Калі-небудзь атруцішся, дурань такі.— А галава перастала... светлая, што дзень гэты.— Добра, што аспірын.— I запатрабавала — ён не зразумеў — усур"ёз ці жартам: — Ну, а цяпер расказвай пра ўсе твае прыгоды.У Пятра ёкнула сэрца: «Ці не сказала Капыліха ад злосці, што я, п"яны, прыставаў, лез цалавацца?»Расказаў падрабязна ўсё, акрамя, безумоўна, гэтага —цалавання з Марыяй Халімонаўнай. Са страхам чакаў, што Саша спытае: «А што яшчэ рабіў у Капыла?»Не. Яе ўстрывожыла другое: што п"яны Бабкоў усё-такі прагаварыўся свайму сакратару пра выпадак з Прышчэпам.— Ох, дурні вы! Адзін стары, другі... — Які дурань ён, Пятро, Саша не сказала, загадала няласкава: — Падымайся, лежабок. Я ледзь угаварыла дырэктара, каб замест тваіх урокаў правесці гутаркі аб гігіене.Пакуль ён галіўся, умываўся, Саша сабрала на стол. Знікла. Вярнулася праз колькі хвілін і — на вялікае здзіўленне Пятру — паставіла на стол пляшачку спірту. Следам за ёй прыйшоў Бабкоў, задаволены запрашэннем, вясёлы. З парога паведаміў Пятру, што ёсць ужо 83,2 працэнта падпіскі і што сельсавет на чацвёртым месцы ў раёне. За сталом адразу прапанаваў выпіць за Сашу, якую ён любіць, як дачку, і паважае. Ажно праслязіўся ад замілавання ці, можа, ад успамінаў пра сваю дачку.Саша перапыніла яго, сказала з дзіўным бляскам у вачах:— Я вас, Іван Дзямідавіч, таксама паважаю... Але я... я вас узненавіджу... — Пятро і Бабкоў устрапянуліся, аднеслі ад рота налітыя шклянкі.— I не ад на я!.. Кал і вы дасцё ў крыўду гэтага неразумнага балбатуна Прышчэпу. Вы ж не яго пакрыўдзіце — дзяцей. Мала яшчэ сірат?Пятра ўразіла, што Саша сказала тыя ж словы, што і ён учора, каля рэчкі.Бабкоў паставіў шклянку. На маршчыністым сухім твары яго выступілі фіялетавыя плямы.— Ды што ж я, па-вашаму, Аляксандра Фёдараўна, звер, а не чалавек? Ці не ведаю, што такое гора? Ды мне цяпер няхай язык вырвуць... А калі што — я лепш сам сяду...— Ну, усё! — зноў перапыніла яго Саша.— Вып"ем.Панас Грамыка выклікаў Шапятовіча з урока. Выгляд ён меў дзіўны: здавалася, закураны твар яшчэ больш счарнеў у гэтую майскую ясную раніцу. Ва ўсякім разе, Пятро ні разу не бачыў яшчэ аптымістычна-разважлівага старшыню такім панурым. Але здзіўлення свайго не выдаў — нічога не спытаў першы. Раз прыйшоў і паклікаў — значыцца, скажа сам.Панас не стаў гаварыць на школьным ганку — адразу пайшоў, але не ў сельсавет, а ў глыбіню парку, дзе густа зелянелі кусты чаромхі і шыпшыны, яшчэ абсыпаныя расой. Пятро закрочыў побач.— ЧП, Андрэевіч. I сур"ёзнае.— Якое?— Кража.— Сур"ёзнае, але не такое ўжо рэдкае... У цябе ціха было, а ў другіх калгасах... Што ўкралі?— Грэчку насенную.— Усю?— Не. Пуды два.— А ўстрывожаны ты на дзвесце пудоў.— Устрывожышся, калі злодзей — сам вартаўнік, Сцяпан Бандарэнка.— Даказана?— Што там даказваць? Чуць развіднела — прыйшоў стары Кваша Цімох, што зямлянка на гародзе, за свірнам. Штось, кажа, старшыня, пеўні курэй пад свіран склікаюць. Толькі з седала — і адразу пад свіран. Цэлы кірмаш курыны. Мы з ім туды. Свярдзёлкам падлога прасвердлена якраз у тым месцы, дзе грэчка ляжыць. Ведаў, дзе пракруціць. Забіць забіў шчыліну, але грэчка рассыпана, і куры не паспелі сабраць. Мы са старым да вартаўніка. А ён, бязмозглы дурань, у хляве, каб дзеці не бачылі, таўчэ яе ў ступе на муку. Дзеці не бачаць, а суседзі чуюць. Ад людзей не схаваеш...